Porturako sarbidea
CEF 2021-2027
CEFen 2021-2027rako helburu nagusia da Europaz haraindiko sareak eraikitzea, garatzea, modernizatzea eta osatzea, Batasunaren epe luzeko deskarbonizazio-konpromisoak kontuan hartuta, eta, hala, hazkunde adimenduna, jasangarria eta integratzailea lortzen laguntzea eta lurralde-, gizarte- eta ekonomia-kohesioa hobetzea.
Sare eta azpiegitura eraginkor, interkonektatu eta multimodalekin lotutako interes komuneko proiektuak garatzen lagunduko du, mugikortasun iraunkorra, adimenduna, elkarreragilea, barneratzailea, irisgarria, erresilientea eta segurua lortzeko. Garraio-sistemaren konposizio modal jasangarriagoa bultzatuko du, 2050erako klima-neutraltasunaren eta zero kutsaduraren Batasunaren mugarriak betetzeko.
BilbOPS proiektua
Bilboko Portuko Agintaritzak garatutako BilbOPS proiektua inbertsio estrategikoa da, eta edukiontzien, gurutzaontzien eta ferryen kaiak elektrifikatzea du helburu. Horretarako, gure azpiegituran OPS teknologia (onshore power supply), cold ironing izenez ere ezaguna, hedatuko da, eta 11 konexio-puntu izango ditu. Ekimen horrek 51,8 milioi euroko inbertsioa eskatzen du, eta horietatik % 30, hau da, 14,2 milioi, CEF Transport 2021-2027 deialdiaren bidez finantzatuko dira. Gainera, 4,5 milioi euroko dirulaguntza du A5 kai berrirako, Berreskuratze eta Erresilientzia Mekanismoa izeneko programak emana.
BilbOPS proiektuari esker, Bilboko Portuak portuko berotegi-efektuko gasak % 40 gutxituko ditu, eta hurbilago egongo da Europar Batasuneko “Fit For 55” helburuak betetzetik.
Proiektu honekin eta beste neurri osagarri batzuekin, Europar Batasunak 2030erako ezarritako % 55eko emisio-murrizketa lortu ahal izango dugu.
CEFen finantzaketa sarea
2014ko urtarrilean, Europako Batzordeak garraio-azpiegituretarako politika berri bat jarri zuen martxan, kontinentea ekialdetik mendebaldera eta iparretik hegora lotzeko asmoa duena. Hauek dira politika horren helburuak: EBko estatuetako garraio-sareen arteko arrakalak ixtea, barne-merkatua oztopatzen duten botila-lepoak libratzea eta tren-zirkulaziorako traba teknikoak (esaterako, estandar bateraezinak) gainditzea.
Hala sortu zen TEN-T Sarea (Trans European Transport Networks), lehentasunezko garraio-sare multzo planifikatu bat, Europar Batasun osoan pertsonen eta salgaien garraio arazorik gabea sustatzeko eta indartzeko pentsatua eta joera teknologiko berrienak bere egiten saiatzen dena.
Funtsezkoa da politika hori Europarako, bertako ekonomia indarberritzeko eta lanpostuak sortzeko. 24.05 M €-ko aurrekontuak (2020ra bitartean) —EBko beste finantziazio-iturri batzuekin eta Europako Inbertsio Bankuarekin batera— balio behar luke inbertsioak nabarmen sustatzeko eta azpiegitura-politika berria arrakastaz ezartzen dela ziurtatzeko.
Hauek dira helburu nagusiak:
- Intermodalitatea. Interoperabilitatea.
- Azpiegituren garapen koordinatua.
- Hobekuntzak mugaz gaindiko zatietan.
- Botila-lepoak kentzea.
Sarea finantzatzeko, Connecting Europe Facility (CEF) izeneko tresna sortu du Batzordeak, eta inbertsio-euskarri egokia izan nahi du, batetik, garraio-azpiegitura berriak eraikitzeko eta, bestetik, gaur egungoak eguneratzeko eta hobetzeko.
TEN-T sarea kudeatzeko, INEA Berrikuntzako eta Sareetako Agentzia Exekutiboa du lagun Europako Batzordeak. Garai bateko Garraio Exekutiboko Europako Sarea (AE RTE-T) izeneko erakundearen ordezkoa da INEA, eta hau du xede: Batzordeari laguntzea azpiegitura-, ikerketa- eta berrikuntza-proiektuetan (garraio-, energia- eta telekomunikazio-alorretan), eta jarduera horien arteko sinergiak sustatzea, EBko hazkuntza ekonomikoaren eta herritarren mesedetan.
TEN sareak aukera emango du:
- 94 portu handi trenbide eta errepideekin lotzeko.
- Funtsezko 38 aireportu hiri handiekin trenez lotzeko.
- 15.000 km trenbide arrunt abiadura handiko trenbide bihurtzeko.
- Mugaz haraindiko 35 proiektu egiteko.
9 korridoretan egituratu da sarea, eta koordinatzaile bat du bakoitzak, korridoreok garatzeko izendatua. Bilboko Portua Atlantikoko Korridoreko portu nagusietakoa (Core Port) da, zeinak penintsulako mendebaldeko portuak (adibidez, Sines eta Lisboa) Ipar Itsasoarekin lotzen baititu Bilboko edo Bordeleko portuen bidez.
FEDER – Eskualde Garapeneko Europako Funtsa
Eskualde Garapeneko Europako Funtsa (EGEF) Europako kohesio-politikaren finantza-tresna nagusietako bat da. Bere helburua da Europako eskualdeen garapen-mailen arteko aldeak murrizten laguntzea eta eskualde pobreenetako bizi-maila hobetzea. Arreta berezia jartzen zaie desabantaila natural edo demografiko larriak eta iraunkorrak dituzten eskualdeei, hala nola iparraldeko eskualdeei, biztanle-dentsitate txikia baitute, eta uharteko, mugaz gaindiko eta mendiko eskualdeei.
Nextgen EU funtsak – Berreskurapen, eraldaketa eta erresilientzia plana
COVID-19ren krisiaren testuinguruan, Europako Batzordeak Estatu kideei laguntzeko egungo esparrua indartu du, zuzeneko finantza-laguntzak emanez tresna berritzaile baten bidez: NextGenerationEU funtsen bidez. EBren epe luzerako aurrekontuak eta NextGenerationEUk Europan inoiz finantzatu den estimulu-paketerik handiena osatzen dute. NextGenerationEUren elementu nagusia Berreskuratze eta Erresilientzia Mekanismoa (BEM) da, EBko Estatu kideetan erreformak eta inbertsioak bultzatzeko dirulaguntzak eta maileguak emateko tresna.
Horretarako, Estatu kideek berreskuratze- eta erresilientzia-planak egin dituzte beren erreforma-programa nazionalen barruan (EPN); Espainiaren kasuan, Berreskurapen, Eraldaketa eta Erresilientzia Plana (BEEP). BEEP zeharkako lau ardatzetan oinarritu da: trantsizio ekologikoa, eraldaketa digitala, lurralde- eta gizarte-kohesioa eta genero-berdintasuna.
Hamar politika eragileren inguruan egituratzen da, eta horiek definitzen dituzte inbertsio gehienak hainbat arlotan, hala nola hiri-agenda, despopulazioaren aurkako borroka, nekazaritzaren garapenena, zerga- eta pentsio-sistemaren modernizazioa eta indartzea, azpiegituren eta ekosistemen hobekuntza, hezkuntza, zientzia eta enpresa-modernizazioa.
Hamar politika eragile horiek 30 osagai edo ekintza-lerro dituzte inbertsio-programak eta erreformak modu koherentean antolatzeko, bai erregulaziokoak, bai inbertsioa sustatzekoak.
Osagaietako bat Mugikortasun iraunkorra, segurua eta konektatua da (6. Osagaia). Garraio-azpiegitura nagusien segurtasuna eta jasangarritasuna modernizatzeko, digitalizatzeko eta hobetzeko neurri eta inbertsio batzuk ditu, Bilboko Portuko Agintaritzak finantzatutako jarduerak barne hartzen direla.
Zehazki, BPAk gauzatutako eta BEEPk finantzatutako jarduerak “Intermodalitatea eta logistika” 3. inbertsioaren barruan sartzen dira. Salgaien garraio- eta banaketa-sistemaren eraginkortasuna hobetzea helburu duten jarduerak biltzen ditu, intermodalitatea sustatuz eta gure banaketa-nodoak modernizatuz eta hobetuz.
1 Bilboko Portuko Kanpoko Abrako saneamendu-sarea. I. eta II. faseak
Bilboko Portuan saneamendu-sistema bat ezartzea eta Portuko hodi-biltzailera konektatzea da jardueraren helburua. Gaur egun, arazketa-instalazio ugari daude portu-eremu osoan, eta horiek arduratzen dira itsasora isuri aurretik osasun- eta industria-uren kalitatea hobetzeaz. Tamaina eta tipologia askotarikoak dira: hobi septikoak, isurketa txikienetarako; eta araztegiak lehen eta bigarren mailako hainbat tratamendurekin, industria-isuri garrantzitsuenen kasuan. Instalazio horietako batzuk Bilboko Portuko Agintaritzaren (BPA) jabetzakoak dira, baina horietako asko enpresa emakidadunenak dira, eta haiek kudeatzen dituzte haien ustiapena eta mantentze-lanak. Saneamendu-sistema berriaren bidez, instalazio horien guztien ordez hodi-biltzaile sare bat jarri nahi da, Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoak kudeatzen duen Galindoko Hondakin Uren Araztegira (HUA) ur sanitarioak eta industrialak eramateko. Hala, euri-urak eta hozte-urak dira itsasora isuriko liratekeen isuri bakarrak, eta horiek kutsatzeko ahalmen txikia dute.
Bilboko Portuaren saneamendu-sistema integral berriaren finantzaketari, gauzatzeari eta ustiapenari lotutako jarduera hiru fase espazialen bidez garatzen da. Lehen faseari -Santurtziko kaiak eta erdialdeko kai-muturra- eta II. Faseari -Zabalguneko kaiak- dagozkien eraikuntza-proiektuak egin dira dagoeneko, eta Zierbenako industria-portuaren eta Zierbenako biaduktuaren arteko III. fasea egiteko dago.
Bilboko Portuko Agintaritzak, Uraren Euskal Agentziak (URA) eta Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoak, garapenean parte hartzen duten hiru erakundeek, haien arteko lankidetza arautzeko hitzarmen bat egin dute, beren gain hartzen dituzten jarduera-baldintzak eta konpromisoak ezartzeko.
Hitzarmen horretan ezarritako konpromisoak kontuan hartuta, Uraren Euskal Agentziari (URA) dagokio Bilboko Portuko Saneamendu Proiektuaren I. eta II. faseetako eraikuntza-proiektuei lotutako obrak lizitatzea eta kontratatzea, URAk eta Bilboko Portuko Agintaritzak zati berdinetan hitzartutako finantzaketaren kontura.
Bilboko Portuko Agintaritzari dagokionez, hitzarmen horrekin lotutako jarduerak Europar Batasunak finantzatzen ditu, Berreskurapen, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren kontura, honako puntuei dagozkienak: «Mugikortasun iraunkorra, segurua eta konektatua», 6. Osagaian; «Intermodalitatea eta logistika», 3. Inbertsioan; eta «Irisgarritasunaren, Iraunkortasunaren, Digitalizazioaren eta Portu Segurtasunaren hobekuntzak», proiektu edo Ekintza Lerroan. Horiek guztiek 95. eta 96. mugarriak eta 95., 96. eta 98. helburuak betetzen dituzte.
Aurreikusitako aurrekontua: hitzarmena eguneratzearen zain
Finantzatutako zenbatekoa: Zain
2. Bilboko Portuko Agintaritzaren ZAD-2 kanpoko argiztapen-sarean (biltegiratzeko eta banatzeko gunean) led teknologia duen argiztapen eraginkorraren hornidura eta instalazioa.
Lanen irismena da 2.000 m-ko luzera duen 16 mm2-ko linea trifasiko bat hornitzea eta instalatzea, lur-konexioko sarea eta lehendik dagoen argiztapen-koadroan argiak babesteko sare automatikoak barne, LEDezko 34 argi dituzten 27 argi-puntu elikatzeko.
Luminaria bakoitzak CITY TOUCH haririk gabeko telekudeaketa-modulu bat izango du (GPRS/4G bidez). Modulu horrek datu-zerbitzua izango du 10 urtez, web bidez BILBOKO PORTUKO AGINTARITZAren telekudeaketa-aplikazioan integratzeko, INTERACT CITY deritzona, eta aukera ematen du piztea, itzaltzea, argiztapen-mailen erregulazioa eta abar urrutitik kudeatzeko.
Eraginkortasun handiagoa lortzera bideratuta dago jarduera hori; izan ere, LED luminariak instalatzeak elektrizitate-kontsumoa % 60 murrizten du, ohiko bonbillekin alderatuta. Hala, energia-kontsumoa murriztuko da, eta, ondorioz, BEG emisioak murriztuko dira.
Energiaren aldetik eraginkorrak diren argi-iturriak instalatu beharko dira argiak berritzeko; izan ere, 2010/31/EB Zuzentaraua betearazteko neurri nazionaletan osagai eta sistementzat ezarritako gutxieneko baldintzak betetzen dituzte.
Era berean, ohiko luminarien aldean LED teknologia instalatuta murrizten diren CO2-emisioen kalkulua egin da, eta 11.221,59 kg CO2 lortu dira. Horrek esan nahi du emisioak % 68 murriztuko direla, eta, beraz, jarduketa horrek klima-aldaketa arintzen nabarmen laguntzen duela.
Aurrekontua: 83.332,56 € (% 100 FINANTZATUTA)
3. Bilboko Portuko Agintaritzaren Santurtziko instalazioetan ibilgailu elektrikoak kargatzeko guneak hornitzea eta instalatzea.
Aurrekontua: 43.535,04 € (% 100ean finantzatua)
Deskribapena:
Bilboko Portuko Agintaritzaren ibilgailu elektrikoen flotarako 15 kargatze-puntu hornitzea eta instalatzea.
Gainera, Kargatze-puntuak Kudeatzeko Sistema bat dago (KKS). Sistema horretan kargatze-puntu bakoitzari buruzko informazio tekniko guztia jasotzen da, eta aukera ematen du ekipoa integratzeko eta martxan jartzeko zein kargatze-puntuen monitorizazioa egiteko. Horrez gain, aukera ematen du egon daitezkeen akatsak eta gorabeherak modu proaktiboan identifikatzeko, ekipoei dagozkien mantentze-lan zuzentzaileak eta prebentziozkoak aplikatu ahal izateko.
Neurri horrek garraioa deskarbonizatzeko helburuetan laguntzen du, Bilboko Portuko Agintaritzaren ibilgailuen propultsiorako energia elektrikoa hornituz eta erregai konbentzionalen ordez erregai garbiagoak erabiliz.
Kargatze-puntuak ezarri zirenetik, 39.347,65 kg CO2 gutxiago erabili dira.
4. Bilboko Portuko Agintaritzak Santurtzin duen Babes eta Larrialdietarako Zentro Integratuaren eraikineko instalazioak berritzeko proiektua.
Aurrekontua: 453.732,78 € (%100 finantzatuta)
Deskribapena:
Bilboko Portuko Agintaritzak Santurtzin duen Babes eta Larrialdietarako Zentro Integratuko (BLZI) eraikineko instalazioak berritzeko proiektuari dagokion obra egitea. Horretarako, eraikinaren energia-eraginkortasunera bideratutako hainbat jarduera egin behar dira, LED motako argiak jartzea eta UBSa Ekoizteko eta Metatzeko ekipo bat instalatzea nabarmentzen direla.
Jarduera horrek asko laguntzen du klima-aldaketa arintzen: alde batetik, energiari dagokionez eraginkorrak diren argi-iturriak ordezten eta instalatzen dira, adibidez, ohiko bonbillen aldean elektrizitate-kontsumoa % 60 murrizten duten LED luminariask; eta, bestetik, gasolioaren errekuntza-galdara baten ordez, ur bero sanitarioa (UBS) ekoizteko bero-ponpak jartzen dira.
Horrekin guztiarekin, jarduera hori gauzatzean 102.046,82 kg CO2 murriztuko dela kalkulatu da.
5. OPS instalatzea A5 kaian
Jarduera hori proiektu zabalago baten barruan sartzen da. Proiektu horrek ontziak Bilboko portuko beste kai batzuetan elektrizitatez hornitzea eta azpiegitura fotovoltaikoa instalatzea barne hartzen ditu. Hala ere, A-5 kaiari dagokion zatia bakarrik finantzatuko da BEEPren kontura.
Jarduera hori 2023. eta 2024. urteetan egitea aurreikusten da, eta 4,5 milioi euroko aurrekontua aurreikusten da.
Jarduera honek garraioa deskarbonizatzen da eta emisio atmosferikoak eta zarata nabarmen murrizten laguntzen du; baita portuko eta inguruko udalerrietako airearen kalitatea hobetzen ere.
.
- IBUK – Intermodal Corridor
- 2011-EU-21009-M
- TEN-T 2011
- Informazio gehiago
- Efficient Operations and Environmental Performance Improvement of the Port of Bilbao
- 2012-ES-91171-P
- TEN-T 2012
- Informazio gehiago
- Future proofing Bilbao – Core port of the Atlantic Corridor
- 2014-ES-TM-0433-M
- CEF 2014
- Informazio gehiago
- Biscay Line – Multiple port Finland – Estonia – Belgium – Spain long distance MoS, relevant to many core network corridors
- 2014-EU-TM-0487-M
- CEF 2014
- Informazio gehiago
